การผ่าตัดสมองขณะผู้ป่วยยังรู้สึกตัว (Awake Craniotomy)

เมื่อต้องรักษาสมอง...แต่ไม่หลับระหว่างผ่าตัด
หากคุณได้ยินคำว่า “ผ่าตัดสมอง” ภาพในหัวอาจเต็มไปด้วยความหวาดกลัว แต่รู้ไหมว่า…ปัจจุบันมีเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ช่วยให้การผ่าตัดสมองปลอดภัยขึ้น และแม่นยำยิ่งขึ้น นั่นคือ “การผ่าตัดสมองขณะผู้ป่วยยังรู้สึกตัว” หรือ Awake Craniotomy

ทำไมต้อง "ตื่น" ขณะผ่าตัด?

สมองคือศูนย์ควบคุมทุกอย่างในร่างกาย เช่น การพูด การเคลื่อนไหว ความรู้สึก และอารมณ์ การผ่าตัดใกล้บริเวณสำคัญจึงต้อง ระมัดระวังเป็นพิเศษ เพราะหากผ่าพลาด แม้เพียงเล็กน้อย ก็อาจส่งผลต่อชีวิตหลังการผ่าตัดได้

Awake Craniotomy ช่วยให้ศัลยแพทย์สามารถตรวจสอบการทำงานของสมองแบบเรียลไทม์ โดยระหว่างผ่าตัด แพทย์จะสื่อสารกับผู้ป่วย ให้ขยับแขน-ขา พูด หรือจดจำคำบางคำ เพื่อให้มั่นใจว่า สมองส่วนสำคัญไม่ได้รับความเสียหาย

ขั้นตอนการผ่าตัดแบบ Awake Craniotomy

1. เตรียมตัวก่อนผ่าตัด
ผู้ป่วยจะได้รับยาระงับความรู้สึกบางส่วน (ไม่หลับลึก) พร้อมการดูแลจากทีมวิสัญญีแพทย์ตลอดเวลา

2. เปิดกะโหลกเฉพาะจุดที่จำเป็น
แพทย์จะเปิดกระโหลกเฉพาะจุดเพื่อเข้าถึงบริเวณที่มีความผิดปกติ เช่น เนื้องอกหรือเส้นเลือดผิดปกติ

3. ระหว่างผ่าตัด ผู้ป่วยยังพูดและเคลื่อนไหวได้
ทีมแพทย์จะพูดคุยกับผู้ป่วย เช่น ให้ยิ้ม ยกแขนขา หรือบอกชื่อสิ่งของ เพื่อเช็กว่าสมองยังทำงานตามปกติ

4. ปิดแผลและพักฟื้น
หลังผ่าตัด ผู้ป่วยจะถูกดูแลอย่างใกล้ชิด และโดยส่วนใหญ่สามารถฟื้นตัวได้เร็วกว่าการผ่าตัดแบบดั้งเดิม

ข้อดีของ Awake Craniotomy

✅ลดความเสี่ยง พูดไม่ได้ อัมพาต หรือสูญเสียความจำ

✅ช่วยแพทย์ตัดเฉพาะเนื้อร้าย ไม่กระทบเนื้อสมองส่วนดี

✅ฟื้นตัวเร็ว ไม่ต้องใช้ยาสลบในปริมาณมาก

✅ผู้ป่วยรู้สึกปลอดภัย เพราะได้สื่อสารกับแพทย์ตลอดเวลา

แล้วใครที่เหมาะกับการผ่าตัดแบบนี้ ?

⏩ผู้ที่มี เนื้องอกสมอง ใกล้บริเวณควบคุมการพูดหรือการเคลื่อนไหว

⏩ผู้ที่มี โรคลมชัก (Epilepsy) ที่ต้องการผ่าตัดเฉพาะจุดที่ทำให้เกิดอาการ

⏩ผู้ป่วยที่ สุขภาพแข็งแรงพอ ที่สามารถสื่อสารและรับรู้ได้ระหว่างการผ่าตัด

"รู้สึกกลัว…จะทนได้ไหม?"

ความรู้สึกกลัวเป็นเรื่องธรรมดา แต่ผู้ป่วยทุกคนจะได้รับการดูแลจาก ทีมแพทย์เฉพาะทาง มีการประเมินสุขภาพจิต พูดคุยทำความเข้าใจก่อนรักษา และได้รับการดูแลทั้งก่อน ระหว่าง และหลังผ่าตัดอย่างใกล้ชิด

Awake Craniotomy คือทางเลือกใหม่ที่ปลอดภัยขึ้น

ในยุคที่การแพทย์ก้าวหน้า การผ่าตัดสมองไม่จำเป็นต้องน่ากลัวเสมอไป การตื่นระหว่างผ่าตัด...อาจเป็น "ทางรอด" ที่ทำให้คุณกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างปกติ โดยไม่สูญเสียการพูด การเคลื่อนไหว หรือความทรงจำที่สำคัญที่สุดในชีวิต