โรควูบ (Syncope)

โรควูบ (Syncope)

           โรควูบ (Syncope) คือ อาการเป็นลมหมดสติเป็นภาวะที่พบได้บ่อย  สาเหตุของการเป็นลมหมดสติ มีตั้งแต่เป็นลมธรรมดา จนถึงเป็นลมเนื่องจากความผิดปกติขั้นรุนแรงของหัวใจ ผู้ป่วยที่มีประสบการณ์กับตนเอง  รวมถึงคนใกล้ชิดผู้ป่วย  จนเกิดความวิตกกังวล  สูญเสียความมั่นใจ  เนื่องจากไม่แน่ใจว่าตนเองหรือคนใกล้ชิดจะเป็นลมหมดสติอีกเมื่อไร  ถ้าเกิดขณะขับรถ  ข้ามถนน  หรือขณะเล่นกีฬา  จะทำอย่างไร  จะฟื้นหรือไม่  จะดูแลในเบื้องต้นอย่างไร  เรามาทำความรู้จักการเป็นลมหมดสติกันดีกว่า

เป็นลมหมดสติ เกิดขึ้นเมื่อสมองขาดเลือดไปเลี้ยงในระดับรุนแรง ทำให้ศูนย์ควบคุมความรู้สึกเสียการทำงานไป  มีสาเหตุที่สำคัญ

1.       โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ หัวใจอาจเต้นช้าเกินไป  ทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองไม่พอ  หรือบางกรณีหัวใจเต้นเร็วเกินไป ทำให้ไม่มีประสิทธิภาพดีพอที่จะส่งเลือดไปเลี้ยงร่างกาย  ทำให้เป็นลม สาเหตุชนิดนี้เป็นสาเหตุที่อันตราย เพราะผู้ป่วยอาจเสียชีวิตเฉียบพลันได้
2.       โรคหัวใจชนิดที่มีการอุดตันการไหลเวียนของเลือด  เช่น ลิ้นหัวใจตีบขั้นรุนแรง  หลอดเลือดหัวใจอุดตัน
3.       ความดันโลหิตต่ำ ที่พบบ่อยเกิดจากภาวะท้องเสีย เลือดออกในทางเดินอาหาร  ผู้ป่วยที่ได้รับยาลดความดันในขนาดที่มากเกินไปโดยเฉพาะในผู้ป่วยสูงอายุ
4.       เป็นลมธรรมดา เป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุด ผู้ป่วยมักมีประวัติเป็นลมตั้งแต่เด็ก มักเป็นลมเวลาเห็นเลือด เห็นเข็มฉีดยา ยืนกลางแดด อากาศร้อนอบอ้าว อยู่ในรถโดยสารที่มีคนแน่น
5.       ความผิดปกติจากระบบควบคุมประสาทอัตโนมัติ(Neurogenic Syncope) มักพบในผู้สูงอายุ ไม่สามารถรักษาความดันโลหิตไว้ได้
6.       โรคลมชัก

 

เป็นลมหมดสติจะมีอาการเตือนอย่างไร

           บางคนก่อนจะเป็นลมหมดสติ  จะมีอาการเตือนนำมาก่อน เช่น คลื่นไส้ อาเจียน มวนท้อง อยากถ่าย เหงื่อแตก ตัวเย็น ถ้าเป็นจากโรคหัวใจอาจมีใจสั่นนำก่อน  หรืออาจไม่มีเตือนเลยก็ได้ ขณะหมดสติอาจมีอาการเกร็ง กระตุกได้ อาจทำให้สับสนกับโรคลมชัก

ควรปฏิบัติตัวอย่างไร เมื่อกำลังจะเป็นลมหมดสติ

            ให้รีบล้มตัวลงนอนทันที เพื่อให้หลอดเลือดไปเลี้ยงสมองได้มากขึ้น จะสามารถป้องกันการเป็นลมได้ และยังลดการเกิดอาการบาดเจ็บถ้าขับรถอยู่ควรจอดทันที แล้วปรับที่นั่งให้อยู่ในท่านอนราบถ้าอยู่ในรถโดยสารควรหาที่นั่ง/นอนในรถ แจ้งคนรอบข้างว่ากำลังเป็นลม ไม่ควรรีบลงจากรถเพราะอาจหมดสติตรงทางลงทำให้เกิดอันตรายได้

ควรปฏิบัติตัวอย่างไรเมื่อพบเห็นคนเป็นลม

          ควรปฐมพยาบาลในเบื้องต้น โดยให้ผู้ป่วยนอนราบให้ได้มากที่สุด ป้องกันการบาดเจ็บจากการเป็นลม สังเกตลักษณะผู้ป่วยว่ามีความผิดปกติอย่างไรบ้าง เช่น หน้าซีด ปากเขียว เหงื่อแตก ตัวเย็น เพราะจะสามารถบอกสาเหตุของการเป็นลมได้

มีการทดสอบหาสาเหตุของการเป็นลมหรือไม่

                  การทดสอบขึ้นอยู่กับสาเหตุที่แพทย์สงสัย ถ้าสงสัยว่าเป็นลมจากหัวใจ จึงมุ่งตรวจไปที่โรคหัวใจ ถ้าผู้ป่วยลมชัก เกิดอาการทางระบบประสาทที่สังเกตพบได้ต้องส่งปรึกษาแพทย์ ถ้าสงสัยว่าเป็นลมธรรมดาจึงทำการทดสอบที่เรียกว่า Tilt table test